Trong trường hợp này, đầu tiên, phải xác định rõ đây là tài sản riêng của bố mẹ bản (đứng tên bố mẹ bạn) hay là tài sản chung của hộ gia đình (bố mẹ bạn đại diện đứng tên) để xác định rõ quyền định đoạt, sở hữu tài sản.

Nếu quyền sử dụng đất là tài của riêng của bố mẹ bạn đã được nhà nước cấp giấy chứng nhận đứng tên riêng thì hai người đều có quyền định đoạt tài sản của mình, theo điều 158 Bộ luật Dân sự 2015.

Bố mẹ bạn quyền quyền cho tặng, thừa kế bất kỳ ai mà không chịu ràng buộc hoặc ngăn cấm của ai, trong đó có cả con cái.

Trong trường hợp này, nếu UBND cấp xã không giải quyết thủ tục mua bán đất với lý do đang tranh chấp là không đúng.

Thứ nhất: Đối với thửa đất đã được công nhận quyền sử dụng đất, các hoạt động đăng ký biến động do cơ quan hành chính cấp quận/huyện trở lên thực hiện, vì vậy cấp xã giải quyết là trái thẩm quyền.

Thứ 2: Việc tạm dừng đăng ký sang tên mua bán mảnh đất khi có tranh chấp được một cơ quan thụ lý giải quyết là toà án. Vì vậy, anh trai bạn chỉ có thể tạm dừng việc mua bán, sang tên của bố mẹ bạn khi anh trai bạn khởi kiện vụ án “tranh chấp đất đai” tại toà án và đã được thụ lý.

Bố mẹ bạn nên thực hiện thủ tục cho tặng, chuyển nhượng đất tại Văn phòng công chứng trực thuộc tỉnh và nộp hồ sơ cho tặng (đã công chứng) tại Văn phòng đăng ký đất đai và trong thời gian luật định thì sẽ hoàn thành việc sang tên cho bạn.

Nếu anh trai bạn nộp đơn ngăn chặn ra Văn phòng đăng ký đất đai thì việc sang tên sẽ bị kéo dài thêm một khoảng thời gian nữa để anh trai bạn nộp đơn khởi kiện sang toà án. Trong thời hạn để nộp đơn khởi kiện mà anh trai bạn không khởi kiện thì Văn phòng đăng ký đất đai vẫn sẽ thực hiện thủ tục sang tên bình thường cho bạn.

Nếu quyền sử dụng đất không phải là tài sản của riêng bố mẹ bạn thì thửa đất này là cấp cho hộ gia đình theo pháp luật đất đai 1993. Bởi vì sau khi Luật Đất đai 1993 hết hiệu lực thì không cấp quyền sử dụng đất cho gia đình nữa thay vào đó là cho từng cá nhân.

Để xác định những ai là thành viên hộ gia đình được công nhận quyền sử dụng đất thì phải xác định thời điểm nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng có những ai đang ở trên đất, thời điểm cấp thì hộ gia đình bố mẹ bạn có những là thành viên.

Nếu thửa đất là của hộ gia đình mà anh trai bạn là thành viên thì đồng nghĩa anh trai cũng có quyền tài sản, bố mẹ có muốn cho bạn thì bắt buộc phải được sự đồng ý của anh trai. Hay anh trai bạn muốn chia thêm là điều hoàn toàn đúng vì có quyền trên mảnh đất.

Nếu thật sự anh trai bạn có quyền một phần đối với mảnh đất, mọi người phải tôn trọng quyền của anh.

Mọi người trong gia đình nên tìm hiểu kỹ về quyền sử dụng của từng thành viên, đến các cơ quan quản lý đất đai để hỏi rõ. Khi biết được thành viên nào đã được chia đất rồi, ai chưa được chia, gia đình bạn sẽ thống nhất chia hợp lý nhất.

Hy vọng gia đình bạn tìm được hướng giải quyết hợp lý, hợp tình, hợp pháp.

Luật sư Nguyễn Đại Hải
Công ty Luật TNHH Fanci